Dövizli Sözleşmelerin Türk Lirasına Çevrilmesi

Dövizli sözleşmelerin Türk Lirasına çevrilmesi, Türk Parası Kıymetini Korumu Hakkında 32 Sayılı Kararda Değişiklik Yapılmasına Dair Kararla zorunlu hale getirilmiştir.

İşbu Cumhurbaşkanlığı Kararıyla birlikte artık Türkiye’de yerleşik kişiler, 85 sayılı kararda yer alan düzenlemeler ve istisnalar çerçevesinde Türk Lirası üzerinden sözleşme imzalamak zorunda bırakılmaktadır. İmzalanan sözleşmeler ise kararda belirtilen süre içerisinde tadil / revize edilmek zorundadır.

Şimdi bu konuya ilişkin detayların ne olduğu konusunda bilgileri paylaşalım.

https://youtu.be/bpEOyaxvSJc

Dövizli Sözleşmelerin Türk Lirasına Çevrilmesine İlişkin Genel Hükümler

Dövizli sözleşmelerin Türk Lirasına çevrilmesi, 85 sayılı Cumhurbaşkanlığı Kararıyla 13.09.2018 sayılı resmi gazetede yayımlanarak yürürlüğe girmiştir. Bu karara göre Türk Parası Kıymetini Korumu Hakkında 32 Sayılı Kararda Değişiklik Yapılmasına Dair Kararın 4. Maddesine aşağıdaki hüküm eklenmiştir;

“Türkiye’de yerleşik kişilerin, Bakanlıkça belirlenen haller dışında, kendi aralarındaki menkul ve gayrimenkul alım satım, taşıt ve finansal kiralama dahil her türlü menkul ve gayrimenkul kiralama, leasing ile iş, hizmet ve eser sözleşmelerinde sözleşme bedeli ve bu sözleşmeden kaynaklanan diğer ödeme yükümlülükleri döviz cinsinden veya dövize endeksli olarak kararlaştırılamaz.”

32 sayılı karara bu hükmün eklenmesiyle birlikte özellikle leasing ve finansal kiralama sözleşmelerinden tüm iş, hizmet, eser, mal alım / satım sözleşmelerine kadar neredeyse tüm sözleşmelerde artık sözleşme bedelinin döviz cinsiyle tespit edilmesi yasaklanmıştır.

Bu itibarla 13.09.2018 tarihinden itibaren sözleşmelerin Türk Lirasıyla değil de döviz cinsiyle akdedilmesi durumunda imzalanan işbu sözleşmeyle birlikte Türk Parası Kıymetini Korumu Hakkında 32 Sayılı Kararda Değişiklik Yapılmasına Dair Karara muhalefet gündeme gelecektir.

Dövizli Sözleşmelerin 30 Gün İçinde Türk Lirasına Çevrilmesi

32 Sayılı Kararda Değişiklik Yapılmasına Dair Karara eklenen geçici maddeyle birlikte yürürlükte olan ve döviz cinsiyle akdedilen sözleşmelerin 30 (otuz) gün içerisinde Türk Lirası olarak yeniden düzenlenmesi şartı getirilmiştir. 32 sayılı eklenen geçici madde aynen şöyledir;

“Geçici Madde 8 – Bu kararın +ünci maddesinin (g) bendinin yürürlüğe girdiği tarihten itibaren otız gün içinde, söz konusu bentte belirtilen ve daha önce akdedilmiş yürürlükteki sözleşmelerdeki döviz cinsinden kararlaştırılmış bulunan bedeller, Bakanlıkça belirlenen haller dışında Türk parası olarak taraflarca yeniden belirlenir.”

Bu durumda dövizle / yabancı parayla imzalanan sözleşmelerin tadil / revize edilmesi gerekmektedir.

Konuya İlişkin İstisnalar

konuya ilişkin olarak getirilen en önemli istisna bu kararın dışarıda yerleşik kişilere uygulanmayacak olmasıdır. 32 sayılı karara göre dışarıda yerleşik kişiler, Türkiye’de yerleşik sayılmayan gerçek ve tüzel kişiler olarak tanımlanmıştır. Bu anlamda Türkiye’de yerleşik sayılmayan yabancı şirketlerle imzalanan sözleşmeler bu 85 sayılı karar kapsamında değillerdir.

Konuya getirilen ikinci önemli istisna bakanlıkça belirlenecek olan hallerdir. Hazine ve Maliye Bakanlığı tarafından belirlenecek haller için ilgili bakanlığın web sitesini ziyaret etmenizi önermekteyiz.

Uygulanacak Cezalar ve Yaptırımlar

Kanuna göre fazla çalışma veya fazla sürelerle çalışma yapan işçi, talep etmesi halinde çalışma karşılığındaki ücreti farklı şekilde değerlendirebilir. Ancak bu durumda işçi işverene yazılı olarak başvurmak zorundadır. İşçi bu çalışmalar karşılığı zamlı ücret yerine her saat fazla çalışmanın karşılığında bir saat otuz dakikayı serbest zaman olarak kullanabilir. Fazla sürelerle çalıştığı her saat karşılığında ise bir saat on beş dakikayı serbest zaman olarak kullanabilme hakkını haizdir.

İşçi, hak ettiği serbest zamanı 6 (altı)  ay zarfında işverene önceden yazılı olarak bildirmesi koşuluyla ve işverenin, işin veya işyerinin gereklerine uygun olarak belirlediği tarihten itibaren kullanabilir. İşveren yönetim hakkına dayanarak serbest zamanı istediği gibi bir evrede aralıksız ve ücretinde bir kesinti yapmadan kullandırmak mecburiyetindedir.

Sonuç

Gerek AVM ile kiracılar arasında akdedilen gerekse iş dünyasında akdedilen dövizli sözleşmelerin hızlı bir şekilde revize edilmesi gerekmektedir. Aksi takdirde ilgili kişiler yani sözleşme tarafları idari para cezası yaptırımıyla karşılaşacaklardır.

AVM kira sözleşmesi gereğince yapılacak olan sözleşme değişikleri 30 gün içinde yapılmadığı takdirde ve bu hususun tespiti halinde uygulanacak yaptırımların miktarı artan döviz fiyatlarıyla birlikte de katlanmaktadır. Bu minvalde yetmiş beş bin Türk Lirasına kadar olan üst ceza sınırı AVM kira sözleşmelerinin ve diğer sözleşmelerin tadili için iyi bir caydırıcılık özelliği taşımaktadır.

Yapılacak tadille birlikte akdedilecek tadil sözleşmelerin damga vergisine tabi olduğu unutulmamalıdır. AVM kira sözleşmeleri ve diğer ticari sözleşmelerde bu hususa dikkat edilmesini önermekteyiz.

Avukat Ali Selim

Hukuk eğitimimi Marmara Üniversitesi'nde tamamladım. Avukatlık stajımı İstanbul Barosu'nda yaparak meslek hayatına atıldım. Kariyerim boyunca gerek butik ve yerel düzeyde çalışan gerekse ulusal ve uluslararası şirketlere hizmet veren hukuk bürolarında çalışma imkanım oldu. Burada edindiğim deneyimler neticesinde büyük ve küçük çaplı pek çok hukuki sorunla temas etme şansı yakaladım. İlerleyen süreçte meslek hayatıma özel sektörde devam etme kararı aldım. Sermaye şirketlerinde mesleğimi icra ederken özellikle kurumsal süreçleri yakından izleyerek hukuki danışmanlık alanında kendimi geliştirdim. Buradaki serüvenim boyunca neredeyse her alanda görev alarak pek çok konuda deneyim kazandım. Kariyer hayatım boyunca edindiğim önemli bilgileri ise kayda alarak ve tartışarak kıymetli yayın kuruluşlarında paylaştım. Çalışma alanlarımla ilgili olarak pek çok eğitim, seminer ve sertifika programına katıldım. Sözleşme hukuku, enerji hukuku, şirketler ve ticaret hukuku, iş hukuku, start-up ve girişimcilik hukuku, marka hukuku, birleşme ve devralma işlemleri, kişisel verilerin korunması, yatırım projeleri ve ihale süreçleri gibi pek çok hukuki süreci yakından takip ettim. Geldiğim noktada edindiğim bu profesyonel hukuk deneyimini mesleki anlamda kendini geliştirmek isteyen kişilerle ulaştırmayı hedefliyorum.

all author posts